LİKAPA YETİŞTİRİCİLİĞİ İLE İŞKUR PARA KAZAN!

Son yıllarda ziraat ve arazilerde yaşanmış olan kriz yüzünden tarımsal kriz mevcut durumda. İş fikirlerinde sizlere bu alanda hem kalkınma hemde para kazanma yönteminden bahsedeceğiz. Sizlere iş fikirleri sunup para kazanamak için lüzumlu detayları paylaşıyoruz. Sadece heralde imkanlar dahilinde yapabileceklerimiz ve yapamayacaklarımız var. Şimdi sizlere bahsedeceğimiz bilgiler tarımsal alanda yaşayan insanoğlu için ideal olabilir.

Peki nedir bu Likapa ?

Doğu Karadeniz Bölgesi’nde de yetişen Yaban Mersini Trabzon’da Ligarba yada Trabzon Üzümü, Rize’de Likapa, Artvin’de Morsivit, Giresun’da ise Çalı Çileği olarak biliniyor.

Öteki bölgelerde ayı üzümü, çay üzümü yada çoban üzümü olarak da malum yaban mersininin çelik, yüksek ve alçak boyluyla tavşan gözü olmak suretiyle 3 ayrı türü bulunuyor. Meydana getirilen araştırmalarda yaban mersininin, 145 gramında 21 gram karbonhidrat, 1 gram protein, 0.5 gram yağ, 19 miligram C ve 145 IU A vitamini ile 85 kalori ihtiva ettiği belirtiliyor.

Sodyum içermeyen, mineral ve vitaminlerce varlıklı olduğu belirlenen yaban mersininin insan sağlığı açısından birçok faydası bulunuyor. Kansere karşı vücudu sakınan enzimleri etken hale getirmiş olduğu, kan şekerini düşürüp bağırsak metabolizmasını düzenlemiş olduğu, kalp krizi riskiyle HIV virüsünün tekrarlanmasını azalttığı, göz yorgunluğunu giderdiği, şeker hastalığından meydana gelen görme bozukluklarını engellediği malum yaban mersininin ünü 2. Dünya Savaşı esnasında tayyare pilotlarının görme kabiliyetlerini artırdığının anlaşılmasıyla yayılıyor.

30 cm-1 metre içinde boyu olan ve genel anlamda mayıs aylarında çiçek açan bir nebat olan yaban mersinin meyvesi sonbahar aylarına doğru olgunlaşıyor ve olgunlaştığında meyveleri mavi renk alıyor. Mavi yemiş adı ile de anılan yaban mersininin, günümüz çağıl tıbbının tedavi destekleyici meyveler literatüründe iyi bir yeri bulunuyor.

Yaban mersininde öteki tüm şifalı bitkilerden daha çok oranda antioksidan madde bulunuyor. Genel olarak yaban mersininde antioksidanın yanı sıra alkoloidler, fenolik asitler ve glikozitler bulunuyor. Yaban mersini damarlar üstünde oldukça etkili tedavi imkanı sağlıyor. Varis, Basur (hemoroid), romatizmal ağrılar, kan damarlarının tıkanması, damar sertliği, akciğer amfizemi, zayıf kılcal damarların güçlendirilmesi, eklem iltihaplanması rahatsızlıklarının tedavisinde destek unsur olarak kullanılıyor.

Öteki taraftan yaban mersini gözde pozitif tesirleri olan bir gıda olarak karşımıza çıkıyor. Göz yorgunluğu, miyopluk, katarakt, göz tansiyonu, şeker hastalığından meydana gelen görme bozuklukları gece körlüğü, şeklinde rahatsızlıklarda oldukça etkili bir meyve olarak dikkat çekiyor ve tavuk karası hastalığının ilerlemesini yavaşlatıcı tesiri bulunuyor.

Gözle ilgili olarak ek olarak gece görüşünü artırıcı, göz kamaşmasını giderici, retinayı güçlendirici olarak da kullanılabiliyor. Yaban mersini mide rahatsızlıklarıyla ilgili olarak bulantıyı baskılayıcı, mide kramplarını önleyici ve ülser önleyici olarak da biliniyor.

Yaban mersini, taze meyve olarak kullanılabildiği şeklinde kurutulmuş olarak ta tüketilebiliyor. Öteki taraftan Doğu Karadeniz Bölgesi’nde marmeladı da oldukça yaygın olarak yapılırken, aktarlardan elde edilmiş genel anlamda kurutulmuş meyveler çay şeklinde demlenip içilebiliyor.

Peki Iyi mi Yetiştirilir ?

1. Isı:

Don vakası olmayan minimum 160 günlük yetiştirme periyodu ister. Gelişmesi için 2000 gün aşama ısı ister. Soğuklama süresi 650-850 saat arasındadır

2. Soğuklara Dayanım:

Gözler -26.3 ila -29.1 dereceye kadar,  beden -26.3 ila -29.1 dereceye kadar ,  çiçekler -26.3 ila -29.1 dereceye kadar dayanıklıdır.

3. Gün Uzunluğu:

Uzun günler bitkideki negatif gelişmeyi teşvik ederken yaz sonları ile güz aylarındaki kısa günler meyve tomurcuğu gelişimini arttırır.

4. Toprak Koşulları:

Yaban mersini organik maddece varlıklı ve asitli toprakları sever. Yetiştiricilik için naturel yaşam alanları yada buralara yakın bölgeler tercih edilmelidir.

Yaban mersini, saçak kök miktarı oldukça fazla olan yüzlek kök yapısına haiz bir bitkidir. Toprak tipine bağlı olarak kökleri 1 metre derine inebilmektedir. Aslolan vazife meydana getiren kökler toprak tabakasının üstten 25-30 santimetre’lik kısmında yer alır.

Yaban mersini fidanlarının dikiminden minimum 6 ay ilkin bahçe toprağı tahlil ettirilmeli ve pH’nın ayarlanması için gerekiyorsa 6 ay öncesinden kükürt uygulaması yapılmalıdır. Toprak pH’sı 5.5’in üstünde ise kükürt uygulaması yapılarak toprak asitliği değiştirilebilir. Kükürt uygulaması ile kireçli toprakları yaban mersini yetiştiriciliğine uygun hale getirmek mümkün değildir. Dikim yapılacak toprağın pH kıymeti 3.7’den aşağıda ise bu durumda kireçleme tavsiye edilebilir. Yüksek boylu çalı formundaki yaban mersinileri için en uygun pH kıymeti 4.0-5.2 arasındadır ve optimum pH kıymeti  4.5’tir. Yaban mersini bahçesindeki toprağın pH değerinin yüksek olduğu durumlarda demir ve çinko eksikliği ortaya çıkar ve bu vaka, yeni gelişen organları etkileyerek bitkinin gücünün kaybolmasına sebep olur.

5-Dikim, Aralık ve Mesafeler :

Bölgede kış soğukları ile muhtemelen don vakalarına bağlı olarak dikim ilkbaharda yapılabilir. Fidanlar fidanlıktaki yada saksıdaki derinlikleri kadar derine dikilmelidir. Derin dikim yapılmamalıdır. Dikim sonrası sıra süresince 60-120 santimetre genişliğinde ve 15-20 santimetre genişliğinde maçlama yapılmalıdır.

Yaban mersini yetiştiriciliği meydana getirilen ülkelerde dikim mesafesi sıra üstünde 120 santimetre, sıralar içinde ise 300 santimetre olup, bu aralık ve mesafeler 150 ile 300 santimetre’ye kadar çıkarılabilmektedir. Yaban mersini yetiştirilicinde yaban mersini sıraları arasındaki mesafe 250 santimetre’den daha azca olmamalıdır. Bu mesafe hasat esnasında işçilerin rahat çalışabilmesi için gereklidir.

Doğu Karadeniz bölgesinde güneşin azca olmasından dolayı  meyvelerin güneş ışığından faydalanması için sıra üstü minimum 150cm arası ,sıralar arası mesafe  200 santimetre – 250 santimetre içinde olması  gerekmektedir. Sıra aralarının yönünün  güney-doğu yönünde olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir. Güneş ışığının sıra aralarına girmesi açısından  bu dikim şekli önerilmektedir.

1 dekar araziye  tarla yapısına ve tarlada setlerin oluşma durumuna nazaran bu sayı 250 -300 tane içinde fidan dikilebilmektedir.

6. Gübreleme :

Yaban mersini yetiştiriciliğinden beklenen sonucu almak için sıkça fakat az az gübreleme yapılmalıdır. Yaban mersini bitkisi aşırı gübrelemeden zarar görür, hatta ölebilir. Bu mevzuda en ideali, başlangıçta az az gübre vermek ve yetiştiricilikte deneyim sahibi oldukça kullanılan gübre tipi ile toprak yapısına bağlı olarak gübre miktarını artırmaktır. Yaban mersini, kolay çözünen ve sıvı gübrelere karşı son aşama hassastır. Gübreler, bitkinin kök bölgesinde belli bir noktaya yoğunlaşacak şekilde verilmemelidir. Azotu nitrat şeklinde içeren gübreler yaban mersinine asla verilmemelidir.  Üre, kükürtle kaplanmış üre ve amonyum sülfat uygun olan gübrelerdir.

Yaban mersini fidanları dikilirken oluşturulan dikim çukuruna ticari gübre konulmaz. Dikim sonrası meydana getirilen sulama yada yağan yağmurlarla toprak iyice sıkıştıktan sonrasında nebat başına %2 oranında magnezyum içeren 12-4-8 gübresinden 30 g. verilir. Üre, organik kaynaklı yada amonyak formunda azot kullanılmalıdır. İlk yıllarda sulamanın fazla yapılması ve drenaj da iyi ise yavaş çözünen azotlu gübreler tercih edilmelidir. Gübre, bitkinin kök kısmından itibaren 60 santimetre uzağında oluşturulan çiziye verilmelidir. Bu işlem Nisan, Haziran, Eylül ve Ağustos aylarında tekrarlanır. Malçlama amacıyla kullanılan materyaller hem fazla oranda kullanılmış hem de kalınca olarak serilmiş ise nebat başına 30 g. yerine 45 g. gübre verilmelidir. İkinci yıl, bitkinin dip kısmından itibaren 1 m uzakta oluşturulan dairesel çiziye 12-4-8 gübresinden nebat başına 60 g. olacak şekilde gübreleme yapılır. Üçüncü ve daha sonraki yıllarda, bitkinin dip kısmından 120 santimetre uzakta oluşturulan dairesel çiziye yada bitkilerden 90-120 santimetre uzakta oluşturulan banda uygulanmak suretiyle, nebat başına 90 g. olacak şekilde gübre verilir.

Ekin Organik Ürünlerin Notu:   Gübre seçiminde yapılacak yanlışlık fidanın kuramasına niçin olabilir. Bu yüzden yanmış hayvan gübresi yada organik gübrelerin kullanılması daha doğru olacaktır.

7. Sulama :

Verim çağına ulaşmış olan bir yaban mersini bitkisi senelik olarak 2540 mm suya gereksinim duyar. Bu suyun büyük kısmı yağmurlarla karşılanmalıdır. Verime yatmış bir yaban mersini bitkisi mart ayı süresince ortalama olarak 15.3 mm suya gereksinim gösterir. Bu suyun sulamalarla yada yağmur suyu ile temin edilmesi gerekir. Yaban mersini’nde iyi bir gelişme ile devamlı verim için gelişme periyodunca toprak neminin uygun seviyede tutulması gerekir ve sulama yapılmalıdır. Su, bahçeye yeni dikilmiş olan yaban mersini fidanlarının canlılığı için son aşama kritiktir. Yaban mersini kökleri yüzlek ve çoğunlukla saçak köklerden oluşur. Bitkide güçlü bir gelişmenin olabilmesi için dikimi takip eden ilk 2 yıl süresince haftada 25.4-82.6 mm suya gereksinim vardır. Karadeniz Bölgesinde ilk bahçe tesis aşaması olan 1-2 yıl sulama sistemi yapılmaksızın yaban mersini yetiştiriciliği yapılabilmektedir.

8. Budama :

 

Yaban mersinileri budama dikim ile adım atar ve her yıl ilkbahar öncesi gözler uyanmadan tekrarlanır. Yaban mersini öteki meyve türlerine nazaran oldukça daha azca budamaya gereksinim duyduklarından budama oldukça önemlidir. Yaban mersinleri, yeni sürgün oluşumu ve bolca meyve için budanırlar budama zamanı çiçeklenme periyodu üstüne etkilidir. Sonbaharda budanan yaban mersini ilkbahar öncesi budananlara nazaran daha geç çiçek açarlar. Bu durum ilkbahar geç donlarının zarar riskini azaltır. Sadece sonbaharda budananlar aşırı kış soğuklarından zarar görebilir. Budama yapılmayan bitkiler erkenden uyanır ve geç soğuklardan zarar görür. Gözler kabarmaya başlayınca yada  çiçeklenme meydana vardığında asla budama yapılmaz.

9. Hasat :

Yaban mersini meyveleri salkım şeklinde oluşur ve bir salkımda genel anlamda 5-100 dane (berry) meydana gelir. Yaban mersini meyveleri çeşide, budamada bırakılan odun tipine ve iklime bağlı olarak 4-12 hafta içinde olgunlaşırlar. Olgunlaşma esnasında meyveler yumuşar, reklenme artar, tatlanma meydana gelir ve taneler irileşir. Klimakterik olan yaban mersini meyveleri pembe iken toplansalar da olgunlaşmaya devam eder. Sadece tam olgunlaşmadan toplanan meyvelerin kaliteleri sürgünler üstünde olgunlaşanlara nazaran daha düşüktür.

Yaban mersini meyveler değişik zamanlarda olgunlaştıkları için olgunlaşma periyodu  süresince haftada minimum bir kez hasat yapılmalıdır. El ile hasatta olgun meyveler başparmak ile işaret parmağı yardımıyla salkımdan ayrılarak avuç içine doğru yuvarlatılmalıdır. Böylece olgunlaşmış taneler salkımda kalır, hasat edilen taneler yara-bere almadan toplanmış olur. Hasat esnasında her iki elin de özgür hareket edebilmesi amacıyla sırt yada bele takılabilen kapların kullanılmasında yarar vardır. Meyveler taze tüketime sunulacaksa direkt satılacakları kutular içinde toplanmalıdır. Hasadı meydana getiren şahıs mümkün mertebe minimum taneyi avucunda biriktirmelidir. Böylece meyveler ezilmez, bozulmaz ve tanelere çekici, sıhhatli görüntü veren pus tabakası silinmez.

Taze olarak tüketilecek yaban mersini meyvelerine bir örnek, mavi renkli, dolgun, sert, hasarsız ve temiz olmalıdır. Yaban mersini meyveleri genel olarak 0,5 litrelik plastik, karton, ağaç kaplama yada kağıt hamurundan yapılmış olan kaplara doldurulur.

 

Kabın üstüne gerilecek olan saydam film, su kaybını azaltırken meyveleri tozdan korur ve güzel görünmesini sağlar. Bu kaplar hemen sonra bir sırada 12 paket alan odundan yapılmış kafesli sandıklara doldurulur.

Düz ve teraslanmış alanlarda yaban mersini hasat makineleri kullanılabilir. Hasat makinelerinin ekonomik olması için bahçenin minimum 50 da olması gerekir. Sadece, makineli hasatta meyveler zarar görebileceği olgunlaşmamış meyveler de toplanabileceği ve meyvelerin raf ömrü azalacağı için işgücünü ucuz olduğu yerlerde el ile hasat tavsiye edilmelidir. Yaban mersinileri yağmurlu havalarda hasat edilmez ve hasat sonrası ön soğutma yapılarak meyvelerin bahçe sıcaklığının düşürülmesi gerekir. Böylece meyvelerin raf ömrü artmış olur.

 

“LİKAPA YETİŞTİRİCİLİĞİ İLE İŞKUR PARA KAZAN!” üzerine 2 yorum

Yorum yapın